Từ 133 năm trước đây, dân tộc ta, nhân dân ta, non sông đất nước ta đã sinh ra Hồ Chủ tịch, và chính Người trong cuộc sống hiện thực và đấu tranh đã hiển hiện ra như một con người tuyệt vời mẫu mực về tất cả mọi mặt từ đạo đức đến phong cách sống. Nhìn từng mặt phong cách ấy, các thế hệ thanh thiếu niên ta có thể rút ra được những bài học sâu sắc, bài học để sống ở đời và sống làm người. Cho đến nay, có thể khẳng định, công tác giáo dục đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh cho thanh niên đã và đang góp phần tạo dựng nên lực lượng thanh niên có thái độ, nhận thức tốt, có bản lĩnh chính trị cao, thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ của thanh niên đối với Tổ quốc.
1. Tầm quan trọng của giáo dục đạo đức , phong cách Hồ Chí Minh cho thế hệ thanh niên hiện nay
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế hiện nay, thế giới luôn phát triển đa dạng với nhiều diễn biến phức tạp, khó lường. Với những tiến bộ của khoa học công nghệ tạo ra sự biến đổi nhanh chóng hàng ngày, hàng giờ đã có tác động đến tất cả các tầng lớp xã hội, trước hết là thanh niên. Xã hội ngày một phát triển, bên cạnh những yếu tố tích cực của nền kinh tế thị trường cũng như sự phát triển công nghệ thông tin thì còn có nhiều tác động tiêu cực, ảnh hưởng sâu sắc đến quá trình hình thành nhân cách của thanh niên, ảnh hưởng từ các trang mạng xã hội như Zalo, Facebook…, các trò chơi điện tử, ….vv. . Các thế lực thù địch, phản động lợi dụng các yếu tố đó ra sức tấn công nền tảng tư tưởng của Đảng trên mọi phương diện và bằng nhiều biện pháp, đã đặt ra cho Đảng, Nhà nước những yêu cầu, nhiệm vụ bức thiết cần phải tiếp tục khẳng định, bảo vệ, vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới.
Tất cả những việc làm và sự tấn công của các thế lực thù địch trong và ngoài nước trên các mặt trận chính trị, tư tưởng, trên các không gian mạng trong thời gian qua đã gây tác động tiêu cực không nhỏ đến tình hình tư tưởng, chính trị của cán bộ, đảng viên và nhân dân ta đặc biệt là đội ngũ thanh thiếu niên với những mức độ khác nhau. Các thế lực thù địch đã phủ nhận tính hợp pháp và tính chính đáng của Đảng; làm phai nhạt niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân vào Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh; gây mất an ninh tư tưởng, chính trị, trật tự, an toàn xã hội; phá vỡ khối đoàn kết, thống nhất trong Đảng. Các tổ chức phản động bên ngoài triệt để lợi dụng các phương tiện thông tin đại chúng, đặc biệt là mạng internet, triệt để lợi dụng những tiêu cực, tham nhũng…để tuyên truyền xuyên tạc nhằm hạ uy tín của Đảng và Nhà nước ta.
Trong bối cảnh ấy, việc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng càng trở nên cấp thiết. Vì vậy, chúng ta cần tỉnh táo nhận diện, nâng cao tinh thần cảnh giác, tăng cường đấu tranh phản bác các quan điểm, luận điệu xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh của các thế lực thù địch.
Trong Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đã nhấn mạnh: “Đổi mới công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên. Đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; ngăn chặn, đẩy lùi những biểu hiện “tự diễn biến’, “tự chuyển hóa”. Tăng cường đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; chủ động ngăn chặn, phản bác các thông tin,quan điểm xuyên tạc, sai trái, thù địch” . Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII đã khẳng định rõ cần: “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên quyết và thường xuyên đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, cơ hội chính trị; đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ” .
Thanh niên là lực lượng nòng cốt của sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, là nhân tố quan trọng, quyết định tương lai và vận mệnh của đất nước. Trước những yêu cầu của sự nghiệp cách mạng trong tình hình mới, để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên quyết và thường xuyên đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch cần phải giáo dục cho thanh niên sống, lao động, học tập theo đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Thanh niên là những người chủ, là lực lượng xung kích trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, sự nghiệp đổi mới có thành công hay không, cách mạng Việt Nam có vững bước theo con đường xã hội chủ nghĩa hay không phần lớn tuỳ thuộc vào lực lượng thanh niên, vào việc bồi dưỡng, rèn luyện thế hệ thanh niên.
2. Đẩy mạnh giáo dục đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh cho thế hệ thanh niên ngày nay
Thực hiện theo tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng và Nhà nước ta đặc biệt chăm lo đến việc giáo dục đào tạo bồi dưỡng thế hệ trẻ, coi đó là vấn đề then chốt trong chiến lược con người. Coi thanh niên là lực lượng xung kích trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, đặt niềm tin sâu sắc vào thanh niên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Từ đó đề ra những chủ trương chính sách, kế hoạch giáo dục – đào tạo cụ thể, xác thực theo tiêu chí xây dựng con người trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Để đẩy mạnh giáo dục đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh cho thế hệ thanh niên, ta cần chú trọng những điểm chính sau:
Xây dựng môi trường giáo dục
- Tăng cường công tác giáo dục về tư tưởng chính trị cho đội ngũ sinh viên, thanh niên bằng các hình thức: tổ chức các hội thảo, tọa đàm tìm hiểu về tư tưởng Hồ Chí Minh, tổ chức có hiệu quả trên phạm vi toàn trường các cuộc thi tìm hiểu về lịch sử thông qua bài viết, thuyết trình, tổ chức chiếu phim lịch sử. Vào đầu năm học Nhà trường cần triển khai “Tuần sinh hoạt công dân – Học sinh sinh viên”. Thông qua các buổi sinh hoạt này, nhà trường tuyên truyền các nghị quyết của Đảng, của Đoàn, phổ biến các quy chế rèn luyện cho sinh viên với phương pháp truyền đạt thực tế, sinh động gắn với các sự kiện kinh tế xã hội xảy ra hằng ngày để thu hút sự quan tâm của sinh viên.
- Giáo dục cho sinh viên đạo đức truyền thống của dân tộc, những phẩm chất của con người Việt Nam yêu nước, yêu lao động, hiếu học, sống có đạo lý, thương người như thể thương thân… Đồng thời, tiến hành giáo dục những phẩm chất của người công dân, những con người có hiểu biết, có trách nhiệm trước đất nước, trước nhân dân.
Đổi mới nội dung và phương pháp giảng dạy các môn chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh
- Giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối chủ trương, chính sách của Đảng, làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trở thành tư tưởng chủ đạo, thành niềm tin chân lý trong thế hệ trẻ.
Giáo dục chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh thông qua các môn học Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam, các môn học trang bị cho sinh viên những quan điểm khoa học, cách mạng và nhân văn của chủ nghĩa Mác – Lênin, nhận thức đúng đắn thế giới quan, phương pháp luận khoa học, nhân sinh quan cách mạng. Vận dụng sáng tạo những kiến thức đã học vào hoạt động nhận thức và hoạt động thực tiễn của mình, rèn luyện và tu dưỡng đạo đức bản thân nâng cao kỹ năng nghề nghiệp. Xây dựng niềm tin đạo đức qua qua trình nhận thức, tự nguyện tự giác thực hiện, đẩy mạnh, kết hợp chặc chẽ giữa xây và chống, giúp sinh viên lựa chọn đứng đắn và thể hiện thái độ dứt khoát với những biểu hiện tiêu cực, những hành động chống phá của các thế lực thù địch.
Ghi chú: Sv trường CDCD học tập theo phong cách tư tưởng hồ chí minh
Trong công tác giảng dạy các môn lý luận chính trị, người giảng viên nên chú ý thống nhất giữa lý luận và thực tiễn bằng cách đưa nhiều thước phim tư liệu, hình ảnh để bổ sung cho bài giảng, tăng cường cho sinh viên đi tham quan tại các bảo tàng cách mạng lịch sử, những địa danh gắn với truyền thống cách mạng của dân tộc. Những người thật, việc thật, quá khứ lịch sử hào hùng, những thành tựu của sự nghiệp đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng sẽ là những minh chứng sinh sộng và hùng hồn nhất cho giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh.
Đẩy mạnh giáo dục đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh cho sinh viên nói riêng và thế hệ thanh niên nói chung, cán bộ, giảng viên cần thường xuyên nâng cao trình độ giác ngộ chính trị, tư tưởng với giáo dục chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước cho các em. Đây là biện pháp quan trọng hàng đầu nhằm bồi dưỡng, nâng cao trình độ lý luận, thế giới quan, phương pháp luận khoa học giúp thanh niên có nhận thức, thái độ và hành động đúng, đóng góp sức mình vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Xây dựng đội ngũ giáo viên giỏi về chuyên môn nghiệp vụ, tốt về phẩm chất đạo đức
Có thể nói, phẩm chất đạo đức nhà giáo của giảng viên quyết định đến chất lượng dạy học, tạo uy tín cho môi trường giáo dục đại học. Giảng viên cần phát huy vai trò là tấm gương để sinh viên noi theo. Giảng viên cần xây dựng và nâng cao cho mình bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, tác phong chuẩn mực. Dạy học là nghề đào tạo con người, là nghề lao động nghiêm túc và vô cùng gian nan. Thầy giáo là người ươm mầm nhân cách học sinh, sinh viên. Công cụ chủ yếu của giáo dục là nhân cách của người thầy. Cho nên, nghề giáo đòi hỏi người thầy về những phẩm chất đạo đức và năng lực chuyên môn rất cao. Nó bao gồm kiến thức chuyên môn vững chắc, cuộc sống chân chính, nghiêm túc và phải luôn có ý thức nâng cao kiến thức và kỹ năng sống cho bản thân mình. để hoàn thành sứ mệnh cao cả của mình, mỗi thầy cô giáo phải không ngừng tự đổi mới, hoàn thiện bản thân để đáp ứng yêu cầu mới, phải có ý thức quyết tâm đi vào khoa học kỹ thuật, nhất là khoa học giáo dục, làm tốt công tác “dạy chữ, dạy nghề, dạy người”. Tập thể thầy cô giáo, cá nhân người thầy không ngừng nêu cao đạo đức, tác phong mẫu mực của nhà giáo xã hội chủ nghĩa.
Về công tác đoàn thể và hoạt động phong trào
Đối với các hoạt động đoàn thể, các tổ chức và đoàn thể cần nhận rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong công tác giáo dục, bồi dưỡng và định hướng mọi mặt cho thanh niên, đặc biệt là lý tưởng sống để họ luôn xứng đáng là người đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Các tổ chức và đoàn thể cần đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền, học tập các nghị quyết của Đảng, của Đoàn, không ngừng giáo dục về đạo đức, phẩm chất, tác phong cho đoàn viên sinh viên nhằm xây dựng thế hệ trẻ thanh lịch, văn minh, hiện đại. Tổ chức tốt các hoạt động như: “Hành trình về nguồn”, tham quan tìm hiểu hệ thống bảo tàng, di tích lịch sử. Tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về lịch sử, các buổi lễ mít tinh về môi trường…, các hoạt động chào mừng các ngày lễ lớn…; Tiếp tục duy trì và phát huy vai trò của mạng lưới thăm dò dư luận sinh viên, kịp thời uốn nắn những tư tưởng lệch lạc, chưa đúng (nếu có) của đoàn viên thanh niên.
Tạo nhiều sân chơi lành mạnh, bổ ích mang mục đích định hướng giáo dục truyền thống cho thanh niên; xây dựng phong trào động viên thanh niên, kiên quyết phê phán, tích cực đấu tranh chống lại và loại trừ những tệ nạn xã hội, hành vi tiêu cực trong lối sống, biết tự trọng, giữ gìn và phát huy truyền thống của dân tộc; tập hợp và giáo dục thanh niên hiểu biết pháp luật, tôn trọng pháp luật và kỷ cương xã hội, nội quy nhà trường; tổ chức giáo dục cho thanh niên thông qua hoạt động phong trào theo chủ đề,; đoàn viên, thanh niên phải luôn gương mẫu trong học tập, rèn luyện và hoạt động phong trào; tập trung đầu tư công tác xây dựng Ðoàn, chú trọng công tác phát triển Đoàn; nâng cao năng lực, phẩm chất người đoàn viên thông qua chương trình rèn luyện đoàn viên hàng tháng.
KẾT LUẬN
Cho đến nay, có thể khẳng định, công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đặc biệt là giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và lý tưởng cách mạng cho thanh niên đã và đang góp phần tạo dựng nên các lớp sinh viên có thái độ, nhận thức tốt, có bản lĩnh chính trị cao, có ý chí vượt qua khó khăn, vươn lên lập thân, lập nghiệp, phát huy mạnh mẽ truyền thống cách mạng, xung phong, tình nguyện của những thế hệ thanh niên lớp trước, trong đó có những đoàn viên ưu tú, xung kích, sáng tạo, đi đầu trong nhiều hoạt động.
Để xứng đáng với vị trí, vai trò chủ nhân tương lai của đất nước. Thế hệ thanh niên ngày nay phải luôn chủ động, tích cực đẩy mạnh học tập tư tưởng, đạo đức và tác phong của Hồ Chí Minh, tu dưỡng phẩm chất đạo đức, lối sống, tác phong công tác; không ngừng nâng cao trình độ, năng lực, kiến thức trên mọi lĩnh vực; thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ của thanh niên đối với Tổ quốc. Mỗi thanh viên cần suy nghĩ và hành động theo tấm gương và lời dạy của Bác, tích cực tham gia lao động sản xuất, phát triển kinh tế – xã hội, giữ gìn an ninh, trật tự, làm chủ khoa học- công nghệ, góp phần vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Khẩu hiệu “sống, chiến đấu, lao động và học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại” luôn là hiện thực, là chân lý tiếp tục soi sáng các thế hệ thanh niên Việt Nam. Học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, chúng ta cần quán triệt, vận dụng đúng đắn quan điểm của Người vào sự nghiệp phát triển giáo dục đào tạo, xây dựng nước Việt Nam ngày càng giàu đẹp và phát triển.
Võ Thị Thanh Nữ - Phạm Thị Huyền
Khoa Cơ Bản – Trường Cao đẳng Cộng đồng Cà Mau